اگر فرزندتان دوست دارد نویسنده شود، یا بهعنوان والدی دلسوز، به دنبال تقویت قلم فرزندتان هستید، بهتر است از نکاتی که استیو گراهام، استاد تربیتمعلم دانشگاه آریزونا استیت مطرح میکند مطلع شوید. او سی سالی میشود در مورد اینکه جوانان و نوجوانان چطور نوشتن را فرامیگیرند تحقیق میکند. گراهام در نوشتن کتابهای بسیاری دست داشته است که «استراتژیهای قدرتمند نویسندگی برای همه دانشآموزان[1]» جزو آنهاست. مطالب زیر از مصاحبهای که با او صورت گرفته استخراج شده است.
آیا مطالعه در خانه، به دانشآموزان کمک میکند که بهتر بنویسند؟
مطالعه واقعاً لازم است، ولی کافی نیست. شواهد کافی برای این مدعا که هرکه بیشتر بخواند نویسنده بهتری میشود در دست نیست. ولی نکته در تحلیل نوشتهها نهفته است. وقتی داستانی را برای کودکمان میخوانیم، میتوانیم در مورد آن اثر با او گفتوگو کنیم. از او بپرسیم که نویسنده با چه روشی توانسته این مکان خیالی را بهصورتی واقعی توصیف کند؟ از چه کلماتی استفاده کرده؟ ایدهها و بحثهایش را چطور مطرح کرده؟
آیا والدین باید نوشتههای فرزندشان را تصحیح کنند یا فقط مشوق آنها باشند؟
وقتی فرزند شما نزدتان میآید تا نوشتهاش را برای شما بخواند، دنبال نظر شما نیست، بلکه به دنبال تأیید آن است. مهمترین نکته در چنین مواردی، تأکید بر ویژگیهایی است که به نظرتان جذاب آمده است. اگر احساس میکنید که باید نظر خود را در خصوص نوشته او اعلام کنید، بهتر است تنها به ذکر یکی دو مورد بسنده کنید. والدین و معلمان ادبیات معمولاً موارد بسیاری را مطرح میکنند که دانشآموز را سردرگم میکند. نکته مهم بعدی این است که همواره یادمان باشد ما صاحب آن اثر نیستیم. پس بهتر است بجای استفاده از عباراتی مانند «فلان کن و بهمان کن» بهتر است نظراتمان را بهصورت سؤالی مطرح کنیم. چنین رویکردی به فرزندمان این امکان را میدهد که خودش در مورد نوشتهاش تصمیم بگیرد.
آیا رسانههای اجتماعی به مهارت نویسندگی فرزندان لطمه میزند؟
به نظرم نه. کودکان وقتی در خانه هستند مدام دارند مینویسند؛ پیامک و چت و اینستاگرام و فیسبوک و ... . هرکدام از این رسانهها قوانین مخصوص خودشان را دارند که باعث میشود دانشآموزان سبکهای مختلف نوشتاری را فرابگیرند. ما میتوانیم از این رسانهها برای تقویت مهارت نوشتن در فرزندانمان استفاده کنیم و مثلاً تفاوت نوشتارهای رسمی و غیررسمی را برایشان مشخص کنیم. چنین مهارتی بسیار کارآمد است.
والدین برای آگاهی از روشهای آموزش انشا در مدرسه فرزندانشان باید چه کنند؟
بعد از راهنمایی، زمان کمی به آموزش انشا در مدارس اختصاص داده میشود. تصور غالب این است که فرزندانمان تا آن موقع مهارت نوشتن را کاملاً فراگرفتهاند! فعالیتهای انشا و ادبیات در دبیرستان بیشتر شامل سؤالات چندگزینهای و پر کردن جاهای خالی میشود و طولانیترین تکلیف، نوشتن یک جمله یا یک پاراگراف است. دیگر خبری از نوشتن یک مقاله یا نوشتار کامل نیست، نه در کلاسهای ادبیات و نه در دیگر درسها.
بنابراین سؤالاتی که باید پرسیده شود ازاینقرارند: «آیا فرزندم در مدرسه تکلیف نوشتنی دارد؟ در خانه چطور؟ آیا این تکالیف نیاز به تحلیل و تفسیر دارد؟» چراکه برای موفقیت در دانشگاه، فرزندمان به آموختن مهارت نوشتن تحلیلی و تفسیری نیاز دارد.
منبع: قلم چی